Ponadto, podzielna uwaga, przetwarzanie wskazówek między modalnościami i pojemność pamięci roboczej zależą od sygnalizacji cholinergicznej [43–46]. Ze względu na wielopoziomową naturę wkładów cholinergicznych, deficyty cholinergiczne wpływają na wszystkie formy uwagi i zależnego od uwagi uczenia się [47–50]. Ponadto, pośredniczona cholinergicznie kontrola odgórna i odpowiedź na wskazówki ruchowe stają się szczególnie ważne, gdy funkcja motoryczna jest upośledzona, a zatem słaba kontrola uwagowa powoduje deficyty złożonych ruchów i upadki u starszych dorosłych i pacjentów z chorobą Parkinsona [51–53]. Podwójna rola wkładów cholinergicznych w utrzymaniu stabilnych reprezentacji i wykrywaniu zmian może być szczególnie ważna dla timingów zarówno w ruchu, jak i pamięci roboczej [26,30,54,55].

3. WynikiDzieci z ADHD wykazały znacznie gorsze wyniki w zakresie równowagi dynamicznej oraz testach szybkości ruchów górnej części ciała i zwinności biegu w porównaniu do dzieci rozwijających się typowo. Kluczowe wyniki obejmują:Równowaga dynamiczna (YBT): Dzieci z ADHD uzyskały gorsze wyniki zarówno dla stopy dominującej, jak i niedominującej we wszystkich kierunkach.Stopa dominująca, kierunek przedni: grupa ADHD mediana = 64,30 cm vs. grupa kontrolna mediana = 71,91 cm (p = 0,007).Stopa dominująca, kierunek tylno-przyśrodkowy: grupa ADHD mediana = 83,35 cm vs. grupa kontrolna mediana = 92,75 cm (p = 0,005).Szybkość ruchów górnej części ciała (Plate Tapping): grupa ADHD mediana = 216,70 s vs. grupa kontrolna mediana = 191,55 s (p = 0,032).Zwinność biegu (10x5 m Shuttle Run): grupa ADHD mediana = 281,15 s vs. grupa kontrolna mediana = 249,60 s (p = 0,002).Test Stroopa: Grupa ADHD uzyskała gorsze wyniki w czasie wykonania, liczbie błędów oraz poprawkach w porównaniu do grupy kontrolnej (p = 0,010, p = 0,029, p < 0,001).4. DyskusjaBadanie wykazało znaczące trudności w zakresie równowagi dynamicznej i sprawności fizycznej u dzieci z ADHD, szczególnie w zadaniach wymagających złożonej koordynacji motorycznej i poznawczej. Wyniki sugerują:

Główne testy oceny funkcji przedsionkowejNajczęściej stosowane testy oceny funkcji przedsionkowej u dzieci to:Test na krześle obrotowym (RCT): Wykorzystywany w 13 badaniach, głównie do oceny odruchu przedsionkowo-ocznego (VOR) u dzieci z ubytkiem słuchu, dojrzewaniem układu przedsionkowego i infekcjami CMV.Stymulacja kaloryczna: Wykorzystywana w 8 badaniach, w tym stymulacja dwutermalna z użyciem ciepłej i zimnej wody oraz zimnej wody z lodem, do oceny funkcji przedsionkowej u dzieci z ubytkiem słuchu, migrenami i dojrzewaniem przedsionkowym.Szyjno-przedsionkowe wywołane potencjały mięśniowe (cVEMP): Przeprowadzono w 14 badaniach w celu oceny odruchu sakulo-kollicznego, powszechnie stosowane w badaniach przesiewowych przedsionkowych u noworodków i u dzieci z ADHD.

2. Utrata funkcji przedsionkowej i funkcje poznawczeUtrata funkcji przedsionkowej, często niezdiagnozowana u dzieci z powodu trudności komunikacyjnych, może znacząco wpływać na różne zdolności poznawcze. Kilka kwestionariuszy pediatrycznych (np. Pediatric Vestibular Symptom Questionnaire, Pediatric Visually Induced Dizziness Questionnaire) zostało wykorzystanych do oceny objawów przedsionkowych, jednak wpływ VL na funkcje poznawcze u dzieci jest wciąż mało zbadany. Wcześniejsze badania dorosłych wykazały, że dysfunkcja przedsionkowa może prowadzić do problemów z pamięcią roboczą, rotacją mentalną, uwagą i nawigacją przestrzenną.Pamięć robocza wzrokowo-przestrzenna: Deficyty w tej pamięci, obserwowane u dorosłych z VL, wiążą się z gorszymi wynikami w zadaniach wymagających mentalnej reprezentacji sekwencji przestrzennych.Rotacja mentalna: Rotacja mentalna, czyli zdolność do obracania obiektów w umyśle, jest często upośledzona u osób z VL. Dorośli z VL wykazują trudności w mentalnym przekształcaniu perspektywy ciała (Egocentryczna Transformacja Mentalna) i obiektów w przestrzeni (Transformacja Mentalna Obiektów).Selektywna uwaga: Selektywna uwaga, zdolność do skupienia się na istotnych bodźcach przy jednoczesnym ignorowaniu rozpraszaczy, może być również zaburzona przez VL. Badania na dorosłych sugerują wolniejsze czasy reakcji i mniej dokładne wyniki w zadaniach wymagających selektywnej uwagi.Orientacja przestrzenna: Orientacja przestrzenna, czyli zdolność do nawigacji i relacji pozycji ciała w stosunku do otoczenia, jest często zmieniona u osób z zaburzeniami przedsionkowymi, co potwierdzają badania z użyciem zadań nawigacyjnych, takich jak labirynty.3. MetodyBadanie obejmowało 13 dzieci z utratą funkcji przedsionkowej (średnia wieku 10,5 lat) i 60 dzieci w wieku dopasowanym (średnia wieku 10,7 lat). Dzieci zostały poddane serii testów neuropsychologicznych mających na celu ocenę czterech funkcji poznawczych dotkniętych przez utratę funkcji przedsionkowej:Pamięć robocza wzrokowo-przestrzenna: Oceniana za pomocą testu Corsi Block Tapping Task, gdzie dzieci musiały zapamiętać i odtworzyć sekwencje bloków zarówno w kolejności prostej, jak i odwrotnej.Rotacja mentalna: Oceniana za pomocą zadania Geometric Puzzles z NEPSY-II, gdzie dzieci musiały mentalnie obrócić obiekty, aby dopasować kształty geometryczne.Selektywna uwaga wzrokowa: Testowana za pomocą zadania anulowania twarzy, gdzie dzieci musiały zidentyfikować określone twarze spośród rozpraszających elementów w określonym czasie.Orientacja przestrzenna: Mierzona za pomocą zadania Mazes 5–12, gdzie dzieci nawigowały po coraz bardziej skomplikowanych labiryntach, a ich wydajność oceniano na podstawie czasu, błędów i odległości.4. WynikiDzieci z utratą funkcji przedsionkowej wykazały znaczące deficyty poznawcze w porównaniu do grupy kontrolnej w zadaniach dotyczących pamięci roboczej, rotacji mentalnej i orientacji przestrzennej, ale nie w zadaniach dotyczących selektywnej uwagi.Pamięć robocza wzrokowo-przestrzenna: Dzieci z VL zapamiętywały mniej sekwencji w zadaniach prostych i odwrotnych w porównaniu do grupy kontrolnej. Grupa VL: zadanie proste (średnia = 6,3 ± 1,9), zadanie odwrotne (średnia = 5,3 ± 2,6); grupa kontrolna: zadanie proste (średnia = 8,2 ± 2,3), zadanie odwrotne (średnia = 7,3 ± 2,0).Rotacja mentalna: Dzieci z VL osiągnęły gorsze wyniki w zadaniach rotacji mentalnej, z niższą dokładnością w porównaniu do grupy kontrolnej (wynik średni dla VL = 25,4 ± 6, kontrola = 30,8 ± 5,1).Selektywna uwaga wzrokowa: Nie zaobserwowano istotnych różnic między grupami w pomiarach selektywnej uwagi.Orientacja przestrzenna: Dzieci z VL przebyły większą odległość w labiryntach (średnia odległość dla VL = 96,4 ± 66,6) niż grupa kontrolna (średnia odległość = 60,4 ± 66,3), co wskazuje na trudności w nawigacji.5. DyskusjaWyniki sugerują, że utrata funkcji przedsionkowej u dzieci wpływa na dynamiczne procesy poznawcze (takie jak pamięć robocza, rotacja mentalna i orientacja przestrzenna), podczas gdy statyczne procesy, takie jak uwaga wzrokowa, pozostają nienaruszone. Jest to zgodne z wynikami badań dorosłych, gdzie VL wpływa głównie na zadania wymagające ruchu mentalnego lub przekształceń. Badanie podkreśla znaczenie oceny funkcji poznawczych wraz z testowaniem przedsionkowym u dzieci, zwłaszcza u tych z towarzyszącą utratą słuchu lub dysfunkcją przedsionkową.Zadania dynamiczne a statyczne: Zadania, które wykazały deficyty (pamięć robocza, rotacja mentalna, nawigacja w labiryncie), obejmowały dynamiczne procesy poznawcze wymagające ruchu mentalnego lub przekształceń. Z kolei zadania, takie jak test anulowania twarzy, który wymagał rozpoznania statycznego, nie wykazały istotnych różnic.

Szczegółowe wartości dla grup:Dzieci z zaburzeniami neurorozwojowymi (NDDs): Średni procent poprawnych odpowiedzi dla dzieci z NDDs był znacząco niższy we wszystkich kanałach w porównaniu do dzieci rozwijających się typowo (TD).ADHD, ASD i trudności w czytaniu – wszystkie grupy wykazywały podobnie niskie wyniki, ale nie było znaczących różnic między nimi.Dzieci rozwijające się typowo (TD): Średni procent poprawnych odpowiedzi w kanale poziomym był znacznie wyższy niż w pozostałych dwóch kanałach, co potwierdza różnice w funkcjonowaniu kanałów przedsionkowych. Dzieci TD miały lepsze wyniki niż dzieci z NDDs we wszystkich kanałach.5. Różnice między kanałami przedsionkowymi: Wyniki wskazują, że kanał poziomy przedsionkowy miał wyraźnie wyższy procent poprawnych odpowiedzi w porównaniu do kanałów przedniego i tylnego zarówno w grupie dzieci z NDDs, jak i dzieci TD.Kanał poziomy: Wyniki były wyższe we wszystkich grupach.Kanały przedni i tylny: Wyniki były niższe we wszystkich grupach, szczególnie u dzieci z NDDs.

Równowaga i ADHD:Badanie potwierdziło, że dzieci z ADHD mają znaczące deficyty w kontroli równowagi dynamicznej w porównaniu z dziećmi TD.Słaba równowaga może być wskaźnikiem leżącej u podstaw dysfunkcji móżdżku, która wpływa również na procesy poznawcze, takie jak regulacja uwagi i spójność czasu reakcji.Móżdżek i funkcje poznawcze:Móżdżek pełni rolę nie tylko w kontroli motorycznej, ale także w funkcjach poznawczych, takich jak regulacja uwagi.Upośledzona funkcja móżdżku w ADHD może tłumaczyć obserwowane trudności w utrzymaniu równowagi i spójności wydajności poznawczej, szczególnie w zadaniach wymagających utrzymania uwagi i reakcji motorycznych.Implikacje kliniczne:Wydajność równowagi może być ważnym objawem klinicznym do monitorowania u dzieci z ADHD.Interwencje mające na celu poprawę równowagi lub funkcji móżdżku mogą pomóc złagodzić zaburzenia poznawcze związane z zmiennością czasu reakcji.